Wtłoczenie uczniów z Ukrainy w nasz system edukacji (by pracowali z niedostosowaną podstawą programową) jest skazane na porażkę. OK Zeszyt to forma pracy, która sprawia, że kontynuują naukę bliżej momentu, w którym ją przerwali.
Jako nauczyciele potrzebujemy rozwiązań, które:
OK zeszyt jest narzędziem do samodzielnej pracy uczniów. Niczego w nim nie narzucamy, staramy się, aby to oni byli autorami swoich notatek i prowadzili go w wybrany przez siebie sposób. Z OK zeszytu w wersji, którą proponujemy, z łatwością mogą skorzystać nauczyciele dotąd z nim nie pracujący. Więcej informacji na temat OK zeszytu znajdziecie w krótkim video.
Na początku warto stworzyć uczniom przestrzeń do tego, żeby zastanowili się, co ich interesuje i nad jak tematem chcieliby popracować w kolejnych dniach (samodzielnie lub w parze). W sprawie uzgodnienia przedmiotu ich zainteresowania możecie porozumieć się w języku ukraińskim, np. poprzez tłumacza internetowego, z pomocą mamy lub innego ucznia.
Warto pamiętać, że wybór tematu dla młodych ludzi może okazać się trudny i trzeba będzie ich w tym wesprzeć. Może to być np.: znajomość marek samochodów, przepisy na potrawy (polskie lub ukraińskie), historia mody, znajomość geografii kraju lub regionu, tworzenie słownika nieznanego języka, drzewa w okolicy itp. Najważniejsze jest bowiem to, by w pracy nad projektem młodzi ludzie znaleźli ukojenie, a nie by nauczycieli się czegoś, co jest zapisane w podstawie programowej.
Po wyborze tematu warto poświęcić chwilę na wsparcie uczniów w ustaleniu, jaki cel będzie im przyświecał w kontekście jego zgłębiania, jakie zagadnienia chcieliby poznać lepiej, czego chcieliby się dowiedzieć, do czego będą dążyć. Kolejny krok polega na ustaleniu kryteriów sukcesu – z czego uczniowie będą zadowoleni, co dadzą im informację, że założony cel osiągnęli.
Dalej już wszystko zależy od ucznia – OK zeszyt należy do niego. Może zamieszczać w nim zdjęcia, materiały, artykuły, rysunki, mapy myśli itd.
Warto jednak umówić się na stop klatki, w ramach których uczeń pokaże swoje postępy, opowie o tym, co sprawia mu satysfakcję, a z czym ma trudność. Proces, w którym jest, może także konsultować z kolegą lub koleżanką.
Oglądający OK zeszyt może przekazać (jeśli właściciel/ka zeszytu chce) informację zwrotną, która powinna zawierać:
W trakcie prowadzenia OK zeszytu uczeń powinien zastanawiać się także nad tym, czego się nauczył, co mu się podobało i z czym miał trudności. Warto zaproponować miejsce w zeszycie na takie refleksje.
Na początku pracy nad OK zeszytem należy ustalić, ile czasu będzie trwało prowadzenie OK zeszytu, aby w odpowiednim momencie można było podsumować pracę i świętować osiągnięte sukcesy.
Wypełniony OK zeszyt jest wspaniałą pamiątka uczenia się. Warto spróbować pracy z nim z kilku powodów:
OK zeszyt można także potraktować jako zajęcie adaptacyjne, pomagające odnaleźć się w nowej szkolnej rzeczywistości w sposób bezpieczny i skupiony na potrzebach ucznia. W kolejnych tygodniach wspólnie zdecydujecie, czy chcecie kontynuować taki sposób uczenia się, czy uczeń będzie gotowy na zmierzenie się z tym, co w danym momencie proponuje program.
Przygotowałyśmy wskazówki pomocne z tej sytuacji przetłumaczone przez znajomą Ukrainkę Ludę Krawczenko:
Wersja polska:
Proponuję Ci, abyś zajęła/zajął się tym, co Ciebie interesuje. Zastanów się, co byś chciał poznać. Może to być wszystko, czym tylko jesteś zainteresowana/y -decyzja zależy od Ciebie!
Mam dla Ciebie zeszyt, który nazywamy Okej zeszytem i który należy tylko do Ciebie. Jak już wybierzesz temat, to sformułuj go w formie celu – co chciałabym/chciałbym osiągnąć, do czego będę dążyć. Potem zastanów się, co będzie cię satysfakcjonowało na zakończenie pracy z celem, czyli kryteria sukcesu. Powinny być określone bardzo konkretnie, abyś po pewnym czasie mogła/mógł ocenić co ci się udało osiągnąć. Możemy się umówić za tydzień, że mi pokażesz zeszyt i razem ocenimy, co się udało, a co nie. Możemy także poprosić innego ucznia, aby nam w tym pomógł. Będziemy odnosić się tylko do kryteriów sukcesu, które sam sobie postawiłeś. Zauważymy, które z nich zostały osiągnięte, które jeszcze nie i pomyślimy o wskazówkach, dotyczących dalszych Twoich działań.
W swój OK zeszyt wpisuj swoje refleksje – czego się nauczyłeś, co jeszcze Cię interesuje, jakie masz trudności. To będzie unikalny zapis Twojego uczenia się.
Pamiętaj, że możesz liczyć na moją pomoc. Powodzenia z Okej zeszytem!
Wersja ukraińska:
Я пропоную вам подбати про те, що вас цікавить. Подумайте, що б ви хотіли знати, це може бути все, що вас цікавить, рішення за вами! У мене для вас є блокнот, який ми називаємо ОК, і який повністю належить вам. Вибравши тему, сформулюйте її у вигляді мети – чого б я хотів досягти, до чого прагнутиму. Отже, ви визначаєте мету. Потім подумайте, що вас задовольнить в кінці роботи з метою, тобто критеріями успіху. Їх слід визначити дуже конкретно, щоб через деякий час ви могли судити, чого ви досягли. За тиждень ми можемо домовитися, що ви покажете мені блокнот і разом оцінимо, що вийшло, а що ні. Ми можемо попросити іншого студента допомогти нам у цьому. Ми будемо посилатися лише на критерії успіху, які ви встановили для себе, зауважимо, які були досягнуті, а які ще не досягнуті, і подумаємо про поради щодо ваших наступних кроків. У зошит ОК запишіть свої роздуми – чого ви дізналися, що ще вас цікавить, які у вас труднощі. Це буде унікальний запис вашого навчання. Пам’ятайте, що ви можете розраховувати на мою допомогу.
Удачі з блокнотом OK!
Sprawdźcie nasze materiały, które możecie wydrukować i przekazać swoim ukraińskim uczennicom i uczniom. Warto zachęcić ich do wykorzystania naklejek w pracy nad własnym zeszytem. Być może okażą się inspiracją pomocną w graficznym indywidualizowaniu swoich pomysłów.
– promuje ocenianie kształtujące i OK Zeszyt w polskich szkołach. Więcej
W programie „Szkoła ucząca się” koordynuje Studia Podyplomowe Liderów Oświaty i Letnią Szkołę Dyrektorów oraz wspiera organizację konferencji Dzień (dla) nauczyciela.
Absolwentka filologii polskiej na Uniwersytecie Warszawskim oraz Szkoły Edukacji PAWF i UW. W przeszłości koordynowała projekty i konferencje edukacyjne, m.in. w Centrum Nauki Kopernik. Była nauczycielką języka polskiego i retoryki w szkole średniej, a także pełniła opiekę mentorską nad studentami Szkoły Edukacji. Ukończyła kurs Szkoły Trenerskiej Organizacji Pozarządowych. Od lat angażuje się społecznie, głównie w środowisku lokalnym.