30 września niemal 400 szkół w całej Polsce przeprowadziło wybory do samorządów uczniowskich. Szkoły wzięły udział w naszej akcji „Samorządy Mają Głos”.
Opiekunowie samorządów, którzy zgłosili się do akcji „Samorządy mają głos”, otrzymali od nas materiały, które pomogły im oraz zespołom wyborczym przeprowadzić kampanie informacyjne i debaty z kandydatami i kandydatkami.
W pakietach znalazły się m.in.: scenariusze przebiegu takich spotkań, plakaty, wzory kart do głosowania oraz protokołu. Dzięki nim cała społeczność szkoły mogła świadomie uczestniczyć w wyborach. To bezcenna lekcja demokracji.
Nie bez przyczyny finał akcji został zaplanowany na 30 września – to Ogólnopolski Dzień Wyborów Reprezentacji Samorządów Uczniowskich. Tego dnia na przygotowanej na tę okazję platformie wyborczej pojawiły się relacje z działań i wyniki. Młodzież mogła nie tylko udostępniać informacje o przebiegu wyborów we własnych szkołach, ale także inspirować się historiami z całej Polski.
Według ustawy* samorząd uczniowski istnieje w każdej szkole. W wielu placówkach jednak jest to fasadowa instytucja, której potencjał edukacyjny nie jest wykorzystywany. Pierwszym krokiem do zmiany powinna być więc organizacja demokratycznych wyborów do jej władz. To kluczowe, by odpowiedzialność za działania i wpływ na to, co dzieje się w szkole wzięli na siebie kompetentni kandydaci i świadomi wyborcy.
Samorząd uczniowski to dla uczennic i uczniów często pierwsze doświadczenie demokracji. Niestety w wielu szkołach uczniowie o planowanych wyborach nie wiedzą, nie znają też kandydatów ani ich programów. Nie widzą więc korzyści w głosowaniu. Tymczasem wybory do reprezentacji samorządu uczniowskiego to pierwszy krok, który zadecyduje o tym, jakie osoby znajdą się we władzach SU. Od tego zależy jaka będzie jakość pracy tej instytucji i jak będzie postrzegana przez uczniów – mówi Monika Prus, która w CEO jest odpowiedzialna za realizację projektów w programie „Szkoła demokracji”.
Młodzi nie głosują. Badania** pokazują, że 59% uczniów i uczennic nigdy nie wzięło udziału w wyborach szkolnych. Nic więc dziwnego, że to wśród grupy wiekowej 18-21 od lat lat utrzymuje się najniższa frekwencja wyborcza. Tymczasem według Michała Tragarza, szefa Działu Aktywności Społecznej i Obywatelskiej w Centrum Edukacji Obywatelskiej:
Młodzi ludzie potrafią być aktywnymi i świadomymi obywatelami – trzeba im tylko stworzyć do tego odpowiednie warunki.
* Dz.U.2021.0.1082 t.j. ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe Art 85
**Młodzież 2018
„Samorządy mają głos” jest prowadzona przez Centrum Edukacji Obywatelskiej i finansowana ze środków German Marshall Fund.